ABD ve Çin arasındaki teknoloji savaşında cephe genişliyor. Dünyanın en değerli çip üreticisi Nvidia, Washington’ın “Önce Amerika” politikasına rağmen, en büyük pazarlarından biri olan Çin’e satış yapabilmek için yoğun bir lobi faaliyeti yürütüyor.
Trump ve Huang Karşı Karşıya Nvidia CEO’su Jensen Huang ile ABD Başkanı Donald Trump arasındaki görüş ayrılığı derinleşiyor. Trump, 31 Ekim’de yaptığı açıklamada, Nvidia’nın en gelişmiş çipi olan Blackwell serisinin Çinli şirketlere satışına izin vermeyeceğini, “En gelişmiş teknolojinin ABD dışında kimsenin eline geçmeyeceğini” net bir dille belirtmişti.
Bu kararın ardından Huang’dan kafa karıştıran açıklamalar geldi. Önce Financial Times’a “Çin yapay zeka yarışını kazanacak” diyen Huang, daha sonra geri adım atarak “Çin, Amerika’nın nanosaniye gerisinde” ifadesini kullandı. Bu zikzaklar, şirketin Pekin ile Washington arasında sıkıştığının bir göstergesi.
Ticaret mi, Ulusal Güvenlik mi? Tartışmanın odağında GAIN AI Yasası ve benzeri kısıtlamalar var. ABD yönetimi, yapay zeka yarışını 20. yüzyılın uzay yarışına benzetiyor ve bunu “sıfır toplamlı bir oyun” (biri kazanırsa diğeri kaybeder) olarak görüyor. Endişeler ise somut:
-
Askeri Güç: Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP), yapay zekayı askeri modernizasyon için kritik bir araç olarak görmesi.
-
Rakip Yaratma: Nvidia’nın üstün çipleri Çin’e giderse; Huawei, Alibaba ve Tencent gibi devler teknoloji açığını kapatıp küresel pazarda ABD şirketlerine daha ucuz alternatifler sunabilir.
Nvidia Neden Israr Ediyor? Nvidia’nın bu riski göze almasının arkasında ticari kaygılar yatıyor. Şirket şu anda Microsoft, Meta ve Amazon gibi az sayıda ABD’li teknoloji devine aşırı bağımlı durumda.
Yakın zamanda piyasa değerinden 500 Milyar Dolar (Yaklaşık 17.7 Trilyon TL) silinen şirket, Çin pazarını bir “sigorta” olarak görüyor. Müşterilerinin kendi çiplerini üretme ihtimaline karşı Nvidia, Çin pazarındaki hakimiyetini koruyarak gelirlerini çeşitlendirmek istiyor. Ancak Washington için ulusal güvenlik, Nvidia’nın bilançosundan daha ağır basıyor.
