E-ticaret devi Amazon’un “Dinamik Fiyatlandırma” (Dynamic Pricing) stratejisi, bütçesi kısıtlı devlet okulları ve yerel yönetimler için bir kabusa dönüşüyor. Yerel Özyönetim Enstitüsü’nün (ILSR) yayınladığı yeni rapor, algoritmik fiyat değişimlerinin okullara ortalama %17 daha fazla maliyet çıkardığını ortaya koydu.
Sabit Fiyat Yok, Sürpriz Çok Okullar ve belediyeler genellikle yerel tedarikçilerle sabit fiyatlı yıllık sözleşmeler yaparak bütçelerini korur. Ancak Amazon Business, sabit fiyat garantisi vermiyor; fiyatlar talebe ve stoka göre anlık değişiyor.
Rapor, bu durumu çarpıcı bir örnekle açıklıyor:
Colorado, Boulder’daki bir okul çalışanı 12’li Sharpie kalem setini yaklaşık 320 TL’ye ($8.99) alırken,
Aynı gün Denver’daki bir başka okul çalışanı aynı set için yaklaşık 1.015 TL ($28.63) ödemek zorunda kaldı.
Aradaki fark, algoritmanın o anki kararına bağlı olarak 3 kattan fazla. Benzer dalgalanmaların mendil, yapıştırıcı ve tahta kalemlerinde de yaşandığı belirtiliyor.
“Sık Alırsan Zam Geliyor” İddiası ILSR’nin raporunda dikkat çeken bir diğer detay ise “talep tuzağı”. En sık sipariş edilen 100 ürün incelendiğinde, Amazon’un uyguladığı en yüksek fiyatların, en düşük fiyatlardan ortalama %136 daha yüksek olduğu tespit edildi. Yani bir ürün ne kadar popülerse, algoritma fiyatı o kadar yukarı çekebiliyor.
Bu durum rekabeti de öldürüyor; son on yılda bağımsız tedarikçi sayısı 1.300’den 900’e düştü. Oysa araştırmaya göre yerel tedarikçiler, ürünlerin %68’inde Amazon’dan daha uygun fiyat sunabiliyor.
Amazon: “Rapor Hatalı ve Yanıltıcı” Amazon cephesi ise iddiaları sert bir dille reddediyor. Sözcü Jessica Martin, raporun “cımbızla seçilmiş” ve uyumsuz ürünleri kıyaslayan hatalı bir metodolojiye sahip olduğunu savundu. Martin, Amazon Business’ın kurumlara “tavan fiyat” belirleme imkanı sunduğunu ve fiyatlar düştüğünde otomatik tasarruf sağladığını belirtti.
Geçtiğimiz ay yapılan başka bir araştırma (Profitero) Amazon’un rakiplerinden %14 daha ucuz olduğunu gösterse de, bu veriler sabit sözleşmeli kamu alımları için geçerli olmayabilir.